रूपाकोट संवाददाता–
खोटाङ, माघ २४–लाटोकोसेरो तथा हुचिलको पनि सालिक राखियो भन्दा धेरैलाई अचम्म लाग्ला । तर दिक्तेल रूपाकोट मझुवागढी नगरपालिका–१२ स्थित जालपा माविको परिसरमा लाटोकोसेरो तथा हुच्चिलको सालिक राखिएको छ ।
पर्यावरणलाई सहयोग पु¥याउने भएकाले लाटोकोसेरो तथा हुच्चिलको सालिक राखिएको हो । २०७५ माघ १८ र १९ भएको आठौंं राष्ट्रिय लाटोकोसेरो तथा हुच्चिल उत्सवको अवसरमा उक्त वडाको वडा पंक्षीको रूपमा घोषणा गरी सालिक राखिएको जालपा माविका प्रधानाध्यापक दिलबहादुर राईले बताए । ‘आठौं राष्ट्रिय लाटोकोसेरो तथा हुच्चिल उत्सवको अवसरमा वडापंक्षी घोषणा गरिएपछि बालबालिकादेखि बृद्धासम्मले लाटोकोसेरो तथा हुच्चिलको महत्वको बारेमा जानकारी पाएका छन्’–राईले भने–‘अहिले वर्षैपिच्छे लाटोकोसेरो तथा हुच्चिल उत्सव मनाउँदै आइएको छ ।’
लाटकोसेरो तथा हुच्चीलले मुसालाई मुख्य आहारा बनाउने भएकाले किसानको साथी पनि मानिन्छ । एक छिमल बच्चा हुर्काउदा अर्थात पाँच वटा लाटकोसेरोले वर्षमा तीन हजार मुसा खाने गर्छ । यसका साथै किरा, फट्याङ्ग्रा लगायतका जीवलाई आहारा बनाउने भएकाले लाटकोसेरो पर्यावरणका लागि उपयोगी मानिएको हो । विश्वमा दुई सय ५४ प्रकारका लाटकोसेरो पाइन्छ । नेपालमा पाइने २३ प्रकारका लाटकोसेरोमध्ये जालपामा ७ प्रकारका पाइने अध्ययनले देखाएको छ । ‘विश्वमा पाइने दुई सय ५४ प्रकारका लाटोकोसेरोमध्ये नेपालमा २३ प्रकारको पाइन्छ र जालपा चाहिँ सात प्रकारको लाटोकोसेरो पाइदो रहेछ’–राईले भने ।
त्यत्ति मात्र होइन उक्त वडा अर्गानिक भनेर पनि परिचित छ । उक्त वडा रसायन रहित मानिन्छ । ‘जालपामा पहिलेदेखि नै रसायनिक मल उपयोग गरिदैन, वडा अध्यक्ष दानबहादुर राईले भने–‘कम्पोष्ट मल बाहेक अरु प्रयोग हुदैन ।’ उक्त वडामा विभिन्न समुदायका छ सय ३६ घरधुरीको बसोबास छ ।
